Integracja Sensoryczna

Integracja sensoryczna

Integracja Sensoryczna to proces, w którym mózg organizuje docierające do niego informacje płynące z ciała i środowiska, po to, by móc wysłać potrzebną informację zwrotną w celu odpowiedniej reakcji adaptacyjnej. Mózg w każdej chwili naszego życia odbiera, segreguje i przetwarza bodźce zmysłowe. Przy niedoborze lub braku dopływu bodźców tworzenie integracji zmysłowej jest zakłócone i w związku z tym rozwój właściwych odpowiedzi ruchowych i sposobów zachowań jest zaburzony. U wielu dzieci zachowania/ trudności szkolne mogą być spowodowane zaburzeniami w integracji sensorycznej. Zaburzenia SI zakłócają rozwój społeczny, emocjonalny, zdolności ruchowe i ograniczają uczestnictwo w zróżnicowanej aktywności.

O potrzebie przeprowadzenia terapii decydują wyniki diagnozy. Zajęcia SI mają formę aktywnej zabawy ruchowej, podczas której dziecko huśta się, balansuje, turla się, jeździ na deskorolce oraz różnorodnych zadań do wykonania, w których dziecko chętnie uczestniczy. Spotkania zazwyczaj odbywają się 1-2 razy w tyg, zajęcia trwają 55 min. Postępy w terapii monitorowane są co 6 miesięcy poprzez wykonywane testy i obserwację zachowań dziecka. To proces długotrwały, ale przynoszący efekty.

Dzieci uwielbiają zajęcia metodą SI, ponieważ świetnie się bawią, w fajnej, przyjaznej atmosferze.

Terapia integracji sensorycznej może być prowadzona wyłącznie przez certyfikowanego terapeutę, a jej podstawą musi być diagnoza.

Wybrane objawy nieprawidłowego przetwarzania bodźców:

Dotyk

Nadmierna wrażliwość

niechęć do wykonywania czynności higienicznych i pielęgnacyjnych np: mycie włosów, obcinanie włosów i paznokci, mycie zębów
trudności z samodzielnym piciem, żuciem i przełykaniem pokarmów
unikanie używania rąk
izolowanie się od dzieci
zachowania (popychanie, szturchanie) mogące być uznawane za agresywne
negatywne emocje podczas ubierania się

Zbyt mała wrażliwość

zmniejszona wrażliwość na ból
(podczas zastrzyku, uderzenia, zadrapania)
poszukiwanie zabaw związanych z uciskiem, wibracjami
nieświadome zadawanie bólu
ignorowanie piasku, kamyka w bucie
nieadekwatne ubranie do pogody z powodu słabego odczuwania temperatury

Ruch

Nietolerancja ruchu

zbytnia ostrożność
lęk przed huśtaniem, kręceniem, wspinaniem
nieprawidłowa równowaga
ostrożność podczas wchodzenia i schodzenia ze schodów

Zbyt mała wrażliwość

poszukiwanie ekstremalnych zabaw
brak lęku przed wysokością
bujanie się na krześle
potrzeba bycia w ruchu

Słuch

Wzmożona wrażliwość

łatwe wybudzanie się
zatykanie uszu dłońmi,
brak tolerancji na głośne dźwięki
strach przed konkretnymi dźwiękami
złe samopoczucie w miejscach do zabawy.

Słabsza wrażliwość

opóźniony rozwój mowy
nie zauważanie pewnych dźwięków
trudności z określeniem kierunku dźwięku
nieprawidłowe rozumienie poleceń
konieczność kilkakrotnego powtórzenia polecenia

Zapach

Nadwrażliwość na zapachy

częste zwracanie uwagi na brzydki zapach, podczas gdy inni go nie czują
reagowanie nudnościami, wymiotami
zatykanie nosa
wrażliwość może mieć związek z wybiórczością pokarmową

Słabsza wrażliwość

brak reakcji na bardzo intensywne zapachy
trudności z różnicowaniem

Wzrok

Nadmierna wrażliwość

unikanie kontaktu wzrokowego
unikanie blasku słońca
łzawienie
zamykanie oczu pod wpływem światła

Słabsza wrażliwość

niezauważanie zbliżających się przedmiotów np. piłki,
niezauważanie zmian w sali, pokoju
brak reakcji nazbyt jasne światło

Diagnoza

Aby można było przeprowadzić efektywną terapię, należy wykonać diagnozę.

Ocena procesów Integracji Sensorycznej przeprowadzana jest na trzech osobnych spotkaniach i składa się z poszczególnych części:

Wywiadu z rodzicami - terapeuta pyta rodziców o przebieg ciąży, poród, rozwój dziecka w pierwszych latach życia, przebyte choroby, preferowane aktywności oraz trudności z jakimi boryka się ich dziecko.
Rodzice wypełniają również szczegółowy kwestionariusz, który jest uzupełnieniem wywiadu.
Obserwacja kliniczna- dziecko wykonuje zadania polecone przez terapeutę, które pozwalają wnioskować o jego równowadze, koordynacji, napięciu mięśniowym, planowaniu motorycznym, motoryce małej i dużej, pracy gałek ocznych, reakcji na ruch oraz reaktywności na bodźce sensoryczne.
Testy - wykonywane u dzieci, które ukończyły 4 lata, testy są standaryzowane i pozwalają określić poziom praksji, koordynacji, czucia ruchu, czucia własnego ciała, zdolności grafomotorycznych, percepcję dotykową i równowagę.
Omówienie diagnozy, podsumowanie, plan terapii - terapeuta przedstawia rodzicom wyniki badań oraz ewentualne zalecenia do pracy z dzieckiem w domu. Każdy rodzic otrzymuje diagnozę pisemną.